Terapia Manualna
- Co to jest?
Terapia manualna jest gałęzią fizjoterapii, jednym ze sposobów leczenia pacjenta. Sama nazwa związana jest ze sposobem pracy z pacjentem, badanie i leczenie wykonywane jest rękoma terapeuty (łac. manus – ręka), stąd też określenie „terapia manualna”.
Składają się na nią techniki diagnozowania i leczenia odwracalnych zaburzeń funkcjonalnych układu ruchu (stawów, mięśni, nerwów). Dzięki rozbudowanemu schematowi badania różnicującego, fizjoterapeuta jest w stanie za pomocą szczegółowego wywiadu i badania odnaleźć zaburzone struktury, stwierdzić stopień ich uszkodzenia oraz przeanalizować mechanizmy pojawienia się dolegliwości.
Terapia rozpoczyna się od przeprowadzenia dokładnego wywiadu i badania pacjenta. Za pomocą specjalistycznych testów terapeuta szuka przyczyny bólu lub dysfunkcji.
Następnie w zależności od rodzaju dysfunkcji stosuje się różne sposoby terapii. Inne techniki będą stosowane w przypadku leczenia nerwu, inne w przypadku leczenia mięśni, jeszcze inne w przypadku leczenia stawów. Do tych technik zaliczamy:
- mobilizację stawów – oddziaływanie na stawy w celu poprawy i zwiększenia ruchomości w stawach – trakcje, ślizgi,
- neuromobilizacje struktur nerwowych – techniki służące przywróceniu prawidłowej ruchomości nerwów,
- leczenie tkanek miękkich (tj. mięśni, więzadeł, ścięgien)- masaż poprzeczny, masaż funkcyjny, techniki powięziowe, rozciąganie
- medyczny trening funkcjonalny z użyciem urządzeń treningowych dostosowany do problemów pacjentów, wzmacnianie siły, wytrzymałości koordynacji mięśniowej,
- ponadto pacjent otrzymuje wskazania dotyczące czynności życia codziennego, informacje jak unikać przeciążeń oraz zestaw ćwiczeń możliwych do wykonania w domu
Kręgosłup
- ból związany z chorobą dyskową (uszkodzenie krążka międzykręgowego, wypukliny i przepukliny krążka)
- ból promieniujący do kończyn związany z uciskiem i podrażnieniem korzeni nerwowych (tzw. zapalenie korzonków nerwowych)
- ból spowodowany chorobą zwyrodnieniową stawów międzykręgowych (artrozą)
- ból spowodowany wzmożonym napięciem mięśni
- sztywność spowodowana przykurczem lub zablokowaniem stawów międzykręgowych i krzyżowo-biodrowych
- bóle głowy pochodzenia szyjnego
- łagodne położeniowe zawroty głowy BPPV
Kończyny
- ból spowodowany uszkodzeniem mięsni, ich ścięgien oraz ich przyczepów do kości
- ból spowodowany chorobą zwyrodnieniową stawów (artrozą) – staw kolanowy, biodrowy, barkowy itp.
- przygotowanie do planowanych zabiegów operacyjnych np. wymiany stawów (endoprotezy) oraz usprawnianie po wykonanej operacji
- stany pourazowe i po zabiegach ortopedycznych w obrębie kości, stawów, więzadeł, mięśni
- sztywność stawów – z powodu unieruchomienia (gips), zwyrodnienia
- skrócenie lub zwiększone napięcie mięśni, które zmieniają postawę ciała i przeciążają inne tkanki
Terapeuta podczas przeprowadzenia wywiadu i badania pacjenta określa, czy problem pacjenta może być leczony za pomocą terapii manualnej.
Ogólne:
- zaawansowana osteoporoza – samoistne złamania kości
- problemy z krzepliwością krwi (leczenie antykoagulantami)
- brak współpracy ze strony pacjenta
- poważne zaburzenia internistyczne
Miejscowe:
- ból związany z zaawansowanym procesem nowotworowym
- urazy, złamania i zwichnięcia w okresie unieruchomienia
- anomalie i patologiczne zmiany naczyniowe powodujące objawy niewydolności kręgowo-podstawnej (niedrożność lub rozwarstwienie tętnic szyjnych, niewydolność tętnic kręgowych, zator)
- niestabilność więzadłowa w obrębie kręgosłupa szyjnego górnego w przypadku chorób reumatycznych
- objawy kompresji rdzenia kręgowego i zespół ogona końskiego
- objawy oponowe
- porażenia spastyczne, chód ataktyczny
- zaburzenia w pracy mięśni zwieraczy
- mielopatia