Terapia Manualna

  • Co to jest?

Terapia manualna jest gałęzią fizjoterapii, jednym ze sposobów leczenia pacjenta. Sama nazwa związana jest ze sposobem pracy z pacjentem, badanie i leczenie wykonywane jest rękoma terapeuty (łac. manus – ręka), stąd też określenie „terapia manualna”.

Składają się na nią techniki diagnozowania i leczenia odwracalnych zaburzeń funkcjonalnych układu ruchu (stawów, mięśni, nerwów). Dzięki rozbudowanemu schematowi badania różnicującego, fizjoterapeuta jest w stanie za pomocą szczegółowego wywiadu i badania odnaleźć zaburzone struktury, stwierdzić stopień ich uszkodzenia oraz przeanalizować mechanizmy pojawienia się dolegliwości.

Na czym polega leczenie terapią manualną?

Terapia rozpoczyna się od przeprowadzenia dokładnego wywiadu i badania pacjenta. Za pomocą specjalistycznych testów terapeuta szuka przyczyny bólu lub dysfunkcji.

Następnie w zależności od rodzaju dysfunkcji stosuje się różne sposoby terapii. Inne techniki będą stosowane w przypadku leczenia nerwu, inne w przypadku leczenia mięśni, jeszcze inne w przypadku leczenia stawów. Do tych technik zaliczamy:

  • mobilizację stawów – oddziaływanie na stawy w celu poprawy i zwiększenia ruchomości w stawach – trakcje, ślizgi,
  • neuromobilizacje struktur nerwowych – techniki służące przywróceniu prawidłowej ruchomości nerwów,
  • leczenie tkanek miękkich (tj. mięśni, więzadeł, ścięgien)- masaż poprzeczny, masaż funkcyjny, techniki powięziowe, rozciąganie
  • medyczny trening funkcjonalny z użyciem urządzeń treningowych dostosowany do problemów pacjentów, wzmacnianie siły, wytrzymałości koordynacji mięśniowej,
  • ponadto pacjent otrzymuje wskazania dotyczące czynności życia codziennego, informacje jak unikać przeciążeń oraz zestaw ćwiczeń możliwych do wykonania w domu
Wskazania do terapii manualnej:

Kręgosłup

  • ból związany z chorobą dyskową (uszkodzenie krążka międzykręgowego, wypukliny i przepukliny krążka)
  • ból promieniujący do kończyn związany z uciskiem i podrażnieniem korzeni nerwowych (tzw. zapalenie korzonków nerwowych)
  • ból spowodowany chorobą zwyrodnieniową stawów międzykręgowych (artrozą)
  • ból spowodowany wzmożonym napięciem mięśni
  • sztywność spowodowana przykurczem lub zablokowaniem stawów międzykręgowych i krzyżowo-biodrowych
  • bóle głowy pochodzenia szyjnego
  • łagodne położeniowe zawroty głowy BPPV

Kończyny

  • ból spowodowany uszkodzeniem mięsni, ich ścięgien oraz ich przyczepów do kości
  • ból spowodowany chorobą zwyrodnieniową stawów (artrozą) – staw kolanowy, biodrowy, barkowy itp.
  • przygotowanie do planowanych zabiegów operacyjnych np. wymiany stawów (endoprotezy) oraz usprawnianie po wykonanej operacji
  • stany pourazowe i po zabiegach ortopedycznych w obrębie kości, stawów, więzadeł, mięśni
  • sztywność stawów – z powodu unieruchomienia (gips), zwyrodnienia
  • skrócenie lub zwiększone napięcie mięśni, które zmieniają postawę ciała i przeciążają inne tkanki
Przeciwwskazania do terapii manualnej:

Terapeuta podczas przeprowadzenia wywiadu i badania pacjenta określa, czy problem pacjenta może być leczony za pomocą terapii manualnej.

Ogólne:

  • zaawansowana osteoporoza – samoistne złamania kości
  • problemy z krzepliwością krwi (leczenie antykoagulantami)
  • brak współpracy ze strony pacjenta
  • poważne zaburzenia internistyczne

Miejscowe:

  • ból związany z zaawansowanym procesem nowotworowym
  • urazy, złamania i zwichnięcia w okresie unieruchomienia
  • anomalie i patologiczne zmiany naczyniowe powodujące objawy niewydolności kręgowo-podstawnej (niedrożność lub rozwarstwienie tętnic szyjnych, niewydolność tętnic kręgowych, zator)
  • niestabilność więzadłowa w obrębie kręgosłupa szyjnego górnego w przypadku chorób reumatycznych
  • objawy kompresji rdzenia kręgowego i zespół ogona końskiego
    • objawy oponowe
    • porażenia spastyczne, chód ataktyczny
    • zaburzenia w pracy mięśni zwieraczy
    • mielopatia